برهان خبر - رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی "آیین‌نامه نحوه نامگذاری روزها و مناسبت‌های خاص" را به دستگاههای مربوطه ابلاغ کرد.

به گزارش برهان خبر، با ابلاغ مسعود پزشکیان، رئیس جمهور و رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی، "آیین‌نامه نحوه نام‌گذاری روزها و مناسبت‌های خاص" پس از 16 سال مورد بازنگری کلی قرار گرفت و علاوه بر تغییر در فرآیندهای ثبت مناسبت‌های عمومی، برای اولین بار تقویمی مجزا برای اصناف، حرفه‌ها و مشاغل کشور زیر نظر شورای فرهنگ عمومی تدوین و منتشر خواهد شد.

متن این ابلاغیه به شرح ذیل است: 

 «آیین ­نامه نحوه نام­گذاری روزها و مناسبت­های خاص» که در جلسه 920 مورخ 1404/6/4 شورای عالی انقلاب فرهنگی و بر اساس مصوبه جلسه 539 شورای معین این شورا (بنا به پیشنهاد جلسه 832 مورخ 1403/12/14 شورای فرهنگ عمومی کشور) به تصویب رسیده است؛ به شرح ذیل برای اجرا ابلاغ می‌گردد:

مقدمه

به منظور تقویت آرمان­ها، ارزش­ها، هنجارها و فرهنگ ایرانی و اسلامی، زنده نگهداشتن وقایع تاریخی، مذهبی، سیاسی، هویتی و تمدنی ایران اسلامی، تعمیق حافظة جمعی و انسجام اجتماعی و عدالت فرهنگی و شکوفایی ظرفیت­های زیست­ بوم­ها و در جهت تحقق اهداف مندرج در ماده یک؛ نحوة نام­گذاری روزها و مناسبت­های خاص برای درج در متن و ضمیمة تقویم رسمی کشور و تقویم اصناف، حرفه­­ها و مشاغل کشور به شرح مواد آتی، تعیین می­‌شود:

 ماده 1- اهداف

تقویت، همگرایی و ترویج مؤلفه­های هویت ایرانی و اسلامی، انقلابی، مذهبی و آیینی

بزرگداشت مشاهیر، مفاخر، قهرمانان، شخصیت­ها و فرزانگان

تحکیم پیوندهای دینی، تمدنی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و علمی در جامعه

ماده 2- روزها و مناسبت­های خاص

الف) روزها و مناسبت­های مندرج در «متن تقویم»
ب) روزها و مناسبت­های مندرج در «ضمیمه تقویم»
ج) روزها و مناسبت­های مندرج در «تقویم اصناف، حرفه­ها و مشاغل کشور»
الف) روزها و مناسبت­های مندرج در متن تقویم

ماده 3- روزها و مناسبت­های مندرج در متن تقویم، به مناسبت­هایی اطلاق می­شود که دارای ویژگی­های زیر باشند:

برای قشرهای مختلف جامعه؛ مهم، تأثیر­گذار، ارزشمند و معتبر باشد.

اهمیت آن منحصر به یک منطقة جغرافیایی خاص نباشد.

تقویت­کنندة حداقل یکی از مؤلفه­های هویت ملی، تمدنی، دینی یا انقلابی ایرانیان باشد.

زمینه­ ساز اجرای برنامه ­های فرهنگی، هنری، ورزشی، سیاسی، اجتماعی، مذهبی و...، مبتنی بر نام­گذاری باشد.

ب) روزها و مناسبت­های مندرج در ضمیمه تقویم

ماده 4- روزها و مناسبت­هایی که فاقد تمامی ویژگی­های مطروحه در ماده 3 هستند، اما دارای برجستگی خاص حداقل در یکی از ویژگی­های فوق باشند، به منظور ترویج و اطلاع­رسانی، در ضمیمه تقویم آورده می­شوند و شامل روزها و مناسبت­های استانی(منطقه­ای و شهرستانی)، جهانی و مناسبت­های مربوط به خودکفایی در محصولات کشاورزی، صنعتی، فناوری، علمی و... می‌­باشد.

ماده 5- روزها و مناسبت­های استانی(منطقه­ای و شهرستانی)، به مناسبت­هایی اطلاق می­شود که حداقل چند ویژگی از ویژگی­های زیر را دارا باشند:

در جهت معرفی ظرفیت­ها و توانمندی­ها، میراث فرهنگی و تمدنی و تعظیم و تکریم مشاهیر، مفاخر، فرزانگان و قهرمانان استان در گسترة استانی(منطقه­ای و شهرستانی) باشد.

زمینه مشارکت مردم در برنامه­های فرهنگی، اجتماعی یا اقتصادی را ایجاد و تقویت نماید.

ضمن برخورداری از مفهومی گویا و متقن، تقویت­کنندة هویت قومی در راستای انسجام ملی باشد

در راستای اصالت­بخشی به فرهنگ و هویت اقوام و زیست­بوم استان باشد.

تبصره- عناوین و نام­های پیشنهادی نام­گذاری روزها و مناسبت­های «استانی(منطقه­ای و شهرستانی)» توسط اشخاص حقیقی یا حقوقی که به تأیید دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی استان رسیده باشند، برای بررسی و تأیید نهایی به شورای فرهنگ عمومی کشور ارائه می­‌شود.

ماده 6- روزها و مناسبت­های جهانی، به مناسبت­هایی اطلاق می‌­شود که توسط نهادها و سازمان­های بین­‌المللی ثبت شده­‌اند و مورد تأیید جمهوری اسلامی ایران قرار می‌­گیرند.

ماده 7- روزها و مناسبت­های مربوط به خودکفایی در محصولات کشاورزی، صنعتی، علمی و... به مناسبت­هایی اطلاق می­شود که حداقل از چند ویژگی به شرح ذیل برخودار باشند:

افزایش نشاط اجتماعی و جلب مشارکت بیشتر مردم

توجه به سهم تولید و صادرات محصولات و خدمات دانش ­بنیان

توجه به جایگاه معنوی و ارزشی محصول در فرهنگ بومی مناطق مرتبط

شناسایی و معرفی ظرفیت­های علمی، فناوری، صنعتی و کشاورزی

استحکام و بالندگی هویت محلی و احیای سنت­ها و بازآفرینی آیین­های بومی

توجه به کارآفرینی و اشتغال مولد و تولید ملی به عنوان حلقة اساسی پیشرفت اقتصادی

توجه به ملاحظات زیست­محیطی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی

توجه به سابقة آیینی و سنتی در زمان کاشت یا برداشت محصول در فرهنگ­های محلی.

تبصره- روزهای مربوط به خودکفایی در محصولات کشاورزی، صنعتی، علمی، فناوری و...، توسط اشخاص حقیقی یا حقوقی، پیشنهاد و پس از تأیید کارگروه موضوع ماده 11، برای بررسی و تصویب به شورای فرهنگ عمومی کشور ارائه می‌شود.

ماده 8- پیشنهاد نام­گذاری روزها و مناسبت­ها برای درج در متن و ضمیمه تقویم رسمی کشور از سوی اشخاص حقیقی یا حقوقی(بالاترین مقام ذی­ربط در وزارتخانه، سازمان، نهاد و...) به شورای فرهنگ عمومی کشور ارائه و پس از کارشناسی و بررسی در کارگروه نام­گذاری روزها و مناسبت­های خاص(کمیسیون تقویم) مطابق ماده 12 و تأیید آن شورا، برای تصویب به شورای عالی انقلاب فرهنگی پیشنهاد می­‌شود.

ماده 9- رعایت اصل تعادل در پیشنهاد درج مناسبت­ها، مراسم و جشن­های ملی و دینی در تقویم رسمی کشور از سوی شورای فرهنگ عمومی ضروری است.

ج) روزها و مناسبت­های مندرج در تقویم اصناف، حرفه­ها و مشاغل کشور

ماده 10 - روزها و مناسبت­های اصناف، حرفه­ها و مشاغل کشور، به مناسبت­هایی اطلاق می­‌شود که در جهت تقویت ارزشهای جامعه و مرتبط با وظایف یک سازمان، نهاد، صنف، اتحادیه یا تشکل خاص در جامعه بوده باشد.

تبصره 1- پیشنهادهای سازمان­ها و نهادها برای ثبت در تقویم اصناف، حرفه­ها و مشاغل کشور، توسط بالاترین مقام سازمان یا نهاد صنفی، در مرحله اول در کارگروه موضوع ماده 12، بررسی و در صورت تأیید، برای بررسی و تصویب به شورای فرهنگ عمومی کشور ارائه می­‌شود.

تبصره 2- تقویم اصناف، حرفه­‌ها و مشاغل کشور به صورت مجزا، در کنار تقویم رسمی کشور، در سطح ملی و با کاربرد تخصصی منتشر شده و در دسترس عموم مردم و رسانه­ها قرار خواهد گرفت.

ماده 11- کاهش، افزایش یا هرگونه تغییر و اصلاح روزها و مناسبت­های خاص، پس از بررسی و تأیید شورای فرهنگ عمومی کشور، به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسیده و به عنوان روز و مناسبت مصوب خاص، حسب مورد در متن یا ضمیمه تقویم درج می­‌شود.

تبصره- روز اصناف، حرفه ­ها و مشاغل کشور، پس از تصویب شورای فرهنگ عمومی کشور، در تقویم اصناف، حرفه­ها و مشاغل کشور درج می­‌شود.

ماده 12- به منظور کارشناسی و بررسی پیشنهادهای واصله، کارگروه نام­گذاری روزها و مناسبت­های خاص (کمیسیون تقویم) با ترکیب ذیل، زیر نظر شورای فرهنگ عمومی کشور تشکیل می‌­شود:

دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور (رییس کارگروه)

مدیرکل دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی کشور (دبیر کارگروه)

نماینده وزارت آموزش و پرورش

نماینده وزارت علوم، تحقیقات و فناوری

نماینده وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی

نماینده سازمان صدا و سیما

نماینده سازمان تبلیغات اسلامی

نماینده انجمن آثار و مفاخر فرهنگی

نماینده مرکز مدیریت حوزه­های علمیه کشور

نماینده بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش­های دفاع مقدس و مقاومت

نماینده بنیاد شهید و امور ایثارگران

نماینده فرهنگستان زبان و ادب فارسی

نماینده فرهنگستان علوم

نماینده فرهنگستان علوم پزشکی

نماینده فرهنگستان هنر

نماینده معاونت رئیس ­جمهور در امور زنان و خانواده

دو نفر از اعضای حقیقی عضو شورای فرهنگ عمومی کشور به انتخاب این شورا

تبصره 1- اعضای کارگروه، به عنوان نماینده تام­الاختیار دستگاه مربوطه تلقی شده و احکام اعضا توسط وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و رییس شورای فرهنگ عمومی کشور صادر می­‌شود.

تبصره 2- مطابق دستور جلسه و تشخیص رییس کارگروه، نمایندگان سازمان­ها، نهادها، اصناف و استان­های پیشنهاددهنده، بدون حق رأی به جلسه دعوت می‌­شوند.

تبصره 3- پیشنهاد باید در قالب کاربرگ پیوست مصوب شورای فرهنگ عمومی کشور ارائه شود.

تبصره 4- شیوة بررسی و تصمیم­گیری در کارگروه، مطابق با شیوه­نامة اجرایی مصوب شورای فرهنگ عمومی کشور خواهد بود.

تبصره 5- روزها و مناسبت­هایی که در کارگروه، مورد بررسی قرار گرفته و تأیید نشده­اند؛ پس از دو سال، با ارائه پیشنهاد مجدد می‌­توانند در کارگروه مطرح شوند.

ماده 13- شورای فرهنگ عمومی کشور در تصویب روزها و مناسبت­های خاص، با توجه به عملکرد ترویجی و رویدادهای مرتبط، باید دورة اعتبار روز مصوب، اعم از موقت (یک یا چند ساله) یا دایمی را تعیین و در مصوبة خود لحاظ ‌نماید.

ماده 14- شورای فرهنگ عمومی کشور موظف است روزها و مناسبت­های پیشنهادی جدید را حداکثر تا پایان مردادماه هر سال، برای تصویب به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه نماید.

ماده 15- دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی کشور موظف است روزها و مناسبت­هایی را که تا پایان مهرماه هر سال در شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب شده است، برای درج در تقویم سال آینده و بهره­برداری مراکز ذی­ربط، رسماً ابلاغ و اطلاع‌رسانی نماید.

ماده 16- دستگاه­های اجرایی، نهادها، اصناف و استان­ها موظف­ هستند زمینة ­مناسب اطلاع­رسانی و معرفی روز نام­گذاری شده و حُسن بهره­برداری از آن را با همکاری سازمان صداوسیما و رسانه­های گروهی فراهم آورند. همچنین گزارش عملکرد و برنامه­ های انجام شده در ارتباط با مناسبت خاص را هرساله به دبیرخانه ارائه نمایند. دبیرخانه، ضمن بررسی، در صورتی که گزارش­ها را متناسب با اهداف اعلام شده نداند، ابتدا از طریق تذکر کتبی، موضوع را به دستگاه موردنظر اعلام و چنانچه پاسخ مناسب و متناسب با اهداف مشخص ­شده با روز نام­گذاری شده دریافت نشود، برای تجدیدنظر در نامگذاری آن روز، به کارگروه ارجاع خواهد داد تا کارگروه نسبت به تصمیم‌­گیری در مورد ارائه پیشنهاد تلفیق یا حذف روز مصوب، به شورای فرهنگ عمومی کشور اقدام نماید.

ماده 17- دستگاه­های اجرایی، نهادها، اصناف و استان­‌ها مجاز به اطلاع­رسانی، بهره‌­برداری، تبلیغ و معرفی روزهای غیرمصوب نیستند.

ماده 18- درج روزها و مناسبت­های مندرج در متن و ضمیمه تقویم رسمی کشور برای تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی که به صورت چاپی یا مجازی تقویم منتشر می‌­کنند، الزامی است.

تبصره- انتشار تقویم­ اصناف، حرفه­ها و مشاغل کشور، متناسب با وظایف اصلی دستگاه­ها، سازمان­ها، نهادها، اتحادیه­ها و انجمن­ها و مطابق با مصوبة شورای فرهنگ عمومی کشور، بلامانع است.

ماده 19- دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی کشور، گزارش نظارتی حسن اجرای این آیین­ نامه را به طور سالانه، به دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی ارسال می­‌کند.

ماده 20- این آیین­ نامه مشتمل بر 20 ماده و 11 تبصره، در جلسة 920 مورخ 1404/06/04شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید و از تاریخ ابلاغ، جایگزین «آیین­ نامه نحوة نام­گذاری روزها و مناسبت­‌های خاص» مصوب جلسة 648 مورخ 24/06/1388 و ماده واحدة «تقویم اصناف، حرفه­ ها و مشاغل کشور» مصوب جلسه 881 مورخ 1402/2/12 شورای عالی انقلاب فرهنگی می­‌شود». 

مسعود پزشکیان
رئیس­ جمهور و رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی