برهان خبر- در حالی که قیمت گمرکی آیفون ۱۷ با نرخ ارز آزاد حدود ۲۰۵ میلیون تومان است، همین گوشی در بازار ایران تا بیش از ۳۰۰ میلیون تومان فروخته می‌شود؛ اختلافی سنگین که تنها بخشی از واقعیت بازار پرتنش موبایل را نشان می‌دهد. از صف‌های طولانی تخصیص ارز و بخشنامه‌های لحظه‌ای گرفته تا اختلال‌های سامانه‌ای و چندنرخی بودن ارز، همه دست‌به‌دست هم داده‌اند تا مصرف‌کننده، قربانی همیشگی بازی قیمت‌ها باشد.

به گزارش برهان خبر،‌ یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که در رابطه با تلفن‌های همراه در ایران مطرح می‌شود، تفاوت قیمت قابل توجه این کالا نسبت به کشورهای دیگر است. این موضوع هر بار با معرفی گوشی‌های جدید برندهایی مثل آیفون و پرچمداران سامسونگ، بیش از هر زمان دیگری به چشم می‌خورد؛ قیمت این تلفن‌های همراه با توجه به پیچیدگی‌های اداری، موانع گمرکی، نوسان نرخ ارز و هزینه‌های حمل‌ونقل چند برابر قیمت جهانی در ایران عرضه می‌شوند،  معضل مهمی که باعث شد تا به شکل جامع درباره ورود این گوشی‌ها به بازار کشور و رسیدنشنان به دست مصرف کننده ورود کنیم.

* ثبت سفارش و انتظار برای تخصیص ارز

واردکننده پس از عقد قرارداد با شرکت خارجی، مشخصات کالا، مدل و تعداد آن را در سامانه جامع تجارت ثبت می‌کند. سپس باید برای تخصیص ارز از بانک مرکزی منتظر بماند. به گفته فعالان بازار، این فرآیند ممکن است از چند روز تا حتی بیش از یک سال طول بکشد و در این مدت نوسان نرخ ارز یکی از عوامل اصلی گرانی گوشی در بازار ایران است. پس از تخصیص ارز، واردکننده باید مبلغ مورد نیاز را به فروشنده خارجی پرداخت کند. محدودیت‌های بانکی و تحریم‌ها باعث می‌شود انتقال پول با کارمزد و تأخیر همراه باشد و همین موضوع هزینه تمام‌شده گوشی را افزایش می‌دهد.

* ترخیص از گمرک و سامانه ریجستری

گمرک جمهوری اسلامی ایران آخرین ایستگاه اداری قبل از ورود کالا به بازار است. گوشی‌ها باید حقوق ورودی، مالیات بر ارزش افزوده و عوارض گمرکی را پرداخت کنند و مدارک مختلف مانند فاکتور، بارنامه و مجوز استاندارد را ارائه دهند. در صورت اختلاف ارزش‌گذاری کالا یا نقص مدارک، گوشی‌ها برای روزها یا هفته‌ها در انبارها باقی می‌مانند. پس از ترخیص، گوشی‌ها باید در سامانه رجیستری ثبت شوند تا امکان استفاده از شبکه‌های تلفن همراه فراهم شود. تأخیر یا خطا در ثبت اطلاعات نیز یکی از عوامل توقف گوشی‌ها در انبار است که قطعا در این بخش، بازار موبایل نیازمند بهبود شرایط سامانه‌ها است.

* دلایل افزایش قیمت گوشی در بازار ایران

به طور کلی می‌توان بحث عدم تخصیص به موقع ارز را اصلی‌ترین عامل گرانی قیمت موبایل از نگاه فعالان اقتصادی بخش خصوصی در نظر گرفت، اما شکی در این موضوع نیست برخی سوءاستفاده‌ها از شرایط موجود نیز باعث افزایش بسیار زیاد قیمت موبایل حتی بیشتر از نرخ گمرکی می‌شود. چند نرخی بودن ارز، طولانی شدن زمان ترخیص، هزینه انبارداری و از همه مهم‌تر وجود برخی شائبه‌ها درباره ارز مورد استفاده وارد کنندگان، همگی مواردی هستند که مستقیما روی افزایش قیمت موبایل تاثیرگذار هستند.

موضوع مهم دیگری که قطعا با برطرف شدن آن تا حد زیادی بهانه گران فروشان بازار از بین می‌رود، هماهنگ کردن میزان عرضه و تقاضا در بازار است؛ البته وجود مافیا نیز در این بخش بی‌تاثیر نیست. زمانی که عرضه کالا (موبایل) در بازار کاهش یابد، تقاضا در بازار بیشتر می‌شود که همین موضوع باعث افزایش قیمت توسط فروشندگان می‌شود. یکی از عوامل کاهش عرضه نیز تخصیص ارز با تاثیر زیاد است که  با برطرف شدن این مشکل قطعا چنین بهانه‌ای جای مطرح شدن نخواهد داشت.